Wanneer onze huid in contact komt met ozon, ontstaan ​​er nanodeeltjes die zich verder door de lucht verspreiden en zelfs een ernstig gezondheidsrisico kunnen worden.

Dat schrijven onderzoekers in het tijdschrift Environmental Science & Technology. Ze zijn gebaseerd op experimenten waarbij vrijwilligers in een kamer werden geplaatst en vervolgens werden blootgesteld aan ozon (zie kader).

De onderzoekers ontdekten al snel dat wanneer ze mensen blootstelden aan ozon in een besloten ruimte, er iets opmerkelijks gebeurde: er ontstonden nanocluster-aerosolen. “Dit zijn minuscule deeltjes met een diameter van minder dan 3 nanometer. "Ze spelen een belangrijke rol in het klimaat en beïnvloeden ook de menselijke gezondheid", zegt onderzoeker Dusan Licina tegen Scientias.nl. “Tot op heden zijn ze voornamelijk buiten bestudeerd en zijn ze in verband gebracht met uitlaatemissies van voertuigen. Maar recent is aangetoond dat ze ook binnenshuis kunnen ontstaan.” Bijvoorbeeld als mensen een kaars aansteken of koken. Maar daar kunnen we nu een nieuwe bron aan toevoegen: onszelf.

Squaleen Uit de experimenten blijkt dat onze huid, wanneer deze binnenshuis wordt blootgesteld aan ozon, ook deze nanodeeltjes produceert. “Ozon reageert binnen graag met verschillende stoffen, vooral met stoffen met dubbele koolstofbindingen”, legt Licina uit. “Squaleen – een bestanddeel van menselijke huidolie – heeft zes van die dubbele bindingen. Dit betekent dat ozon zeer reactief is met squaleen. En tijdens die reactie ontstaan ​​nanocluster-aerosolen.”

Tieners Tijdens de experimenten deden de wetenschappers een beroep op mensen van verschillende leeftijden. De ene proefpersoon vertoonde ook meer huid dan de andere. Uit de experimenten blijkt dat mensen met een meer blootgestelde huid ook meer nanocluster-aerosolen produceren. Bovendien lijken tieners meer nanodeeltjes te produceren in de met ozon gevulde kamer dan jonge volwassenen en ouderen. Dat laatste kunnen de onderzoekers nog niet goed verklaren.

Gezondheidseffecten Het is ook nog onduidelijk of de nanodeeltjes die onze huid produceert in aanwezigheid van ozon schadelijk kunnen zijn. "Deze deeltjes kunnen uitgroeien tot grotere deeltjes die worden geassocieerd met gezondheidsproblemen die worden veroorzaakt door het vermogen van deze grotere deeltjes om diep in de longen door te dringen en zelfs in de hersenen terecht te komen", zei Licina.

Het onderzoek roept duidelijk veel nieuwe vragen op. “Vroeger dachten we dat mensen alleen deeltjes uitstoten door hun ademhaling (bijvoorbeeld door niezen of hoesten, red.) of doordat er deeltjes van hun huid of kleding kwamen. Maar nu hebben we een ander mechanisme gevonden waarmee mensen nanodeeltjes kunnen genereren. Het is een eerste stap naar nieuwe studies.” Zo zijn de onderzoekers benieuwd in hoeverre deze 'emissies' worden beïnvloed door de ozonconcentraties. “Bovendien is het interessant om na te gaan of de vingerafdrukken die we achterlaten als we voorwerpen aanraken ook bijdragen aan deze uitstoot.”