Op 22 juni doorstond Sébastien Haller de medische keuring bij Borussia Dortmund, waarna de Duitse club hem voor liefst 31 miljoen euro overnam van Ajax. Een kleine vier weken later wordt er een tumor in de teelbal ontdekt bij de 28-jarige spits, waardoor hij mogelijk langdurig uit de roulatie is.

Dat roept twee vragen op: is er iets misgegaan bij de medische keuring? En is de keuring van voetbalclubs wel toereikend?

Allereerst: de kans bestaat dat de tumor vier weken geleden nog niet aanwezig was. "Die kan vrij snel ontstaan. Het is goed mogelijk dat een tumor binnen enkele weken opkomt", zegt Cees-Rein van den Hoogenband, die jarenlang clubarts was van PSV en bij NOC*NSF werkte als arts van olympische atleten.

Maar de kans bestaat ook dat Haller de tumor al wel bij zich droeg op het moment dat hij de keuring onderging in Dortmund. In dat geval is het niet vreemd dat dat niet is gesignaleerd. Er is namelijk niet exact vastgelegd uit welke onderdelen zo'n keuring moet bestaan.

Van den Hoogenband: "Elke club doet dat op zijn eigen manier. Het is een standaard lichamelijk onderzoek van top tot teen, dat eigenlijk elke arts kan uitvoeren."

Borussia Dortmund meldt dat Sébastien Haller de komende dagen verder onderzocht wordt. De belangrijkste vraag daarbij is of er uitzaaiingen zijn.

De teelbal van Haller zal hoe dan ook verwijderd worden, dat is standaardprocedure. Als daarna zijn bloedwaarden en scans normaal zijn, dan is er geen sprake van uitzaaiingen. In dat geval kan hij mogelijk binnen enkele weken weer volledig sporten.

Als er na het verwijderen van de bal nog wel afwijkende bloedwaarden zijn of uitzaaiingen zichtbaar zijn op de scan, dan zal er chemotherapie nodig zijn en staat Haller veel langer aan de zijlijn.

In Nederland wordt de diagnose teelbalkanker circa 700 keer per jaar gesteld, voornamelijk bij mannen tussen de 15 en 35 jaar. Als de ziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt, is de kans op genezing 99 procent.

Er zijn wel voorwaarden opgesteld die de kwaliteit van medische keuringen moeten waarborgen. In Nederland is er de overkoepelende organisatie College van Clubartsen en Consulenten (CCC), die eisen stelt aan de kennis en de vaardigheden van de artsen die in het betaald voetbal werken.

De UEFA verplicht bovendien een uitgebreide test voor spelers die aan internationale competities als de Champions League (zoals Haller met Dortmund) meedoen. Bij eindtoernooien als een EK en WK zijn de keuringen nóg uitgebreider. Hierbij zijn vaste elementen, zoals een harttest, bloeddrukmeting en longfunctietest, verplicht.

Maar onderzoek naar teelbalkanker maakt geen deel uit van die procedure. En dat is opmerkelijk, want het is een vorm van kanker die vooral voorkomt bij jonge mannen. Haller is niet de enige speler in de Bundesliga die recent de diagnose kreeg. De 24-jarige Marco Richter van Hertha BSC bleek de ziekte ook te hebben, zo meldde zijn club vorige week. Bij Timo Baumgartl, door PSV verhuurd aan Union Berlin, werd in mei een tumor in de teelbal ontdekt. Hij hoopt na een succesvolle behandeling in augustus zijn rentree te maken.

In dit bericht bedankt Haller iedereen voor de steun en zegt hij sterker terug te willen komen.

Merci à tous pour vos nombreux messages de soutien et d’affection depuis l’annonce d’hier. Ma famille et moi même vous remercions. Je vais maintenant me concentrer sur mon rétablissement pour revenir plus fort 💪🏽❤️

Van den Hoogenband nam in zijn medisch onderzoek bij voetballers teelbalkanker wel altijd mee. Daarvoor is het nodig om aan de balzak te voelen. "Voor een arts is dat een hele normale handeling, maar voor een voetballer natuurlijk niet. Als je uitlegt dat het voor zijn eigen bestwil is, dan werkt een speler graag mee", is de ervaring van de dokter.

Of dat onderzoek bij Haller in Dortmund achterwege is gebleven, of dat de tumor pas erna ontstaan is, blijft gissen. Het is voor de oud-Ajacied te hopen dat de ziekte in een vroegtijdig stadium ontdekt is.

In zijn lange carrière maakte Van den Hoogenband (73) het ook wel eens mee dat teelbalkanker per toeval aan het licht kwam.

"Bij een dopingcontrole van een zwemmer werd er een stof in zijn urine gevonden die op kanker kon duiden. Hij is toen verder onderzocht en de ziekte is in een vroeg stadium gevonden. Hij heeft veel geluk gehad en is volledig hersteld. Het was echt een toevalstreffer."